Theo số liệu thống kê từ Bộ GD&ĐT, kỳ thi THPT năm 2020 có 900.152 thí sinh (TS) đăng ký tham dự, trong đó có 257.030 (29%) TS dự thi chỉ để xét tốt nghiệp. Tỷ lệ này đã tăng khoảng 3.8% so với năm 2019 (25.2%)
TS vừa dự thi để tốt nghiệp THPT vừa xét tuyển ĐH giảm gần 10.000 người so với năm 2019
Tỷ lệ TS dự thi chỉ để xếp tốt nghiệp THPT 2020 ở mức rất cao
Hiệu trường THPT tư thục Lê Hồng Phong (Bà Rịa – Vũng Tàu), ông Mai Xuân Đồng chia sẻ: Năm nay trường có khoảng 249 TS đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT. Trong đó có tới 116 TS đăng ký thi chỉ để xếp tốt nghiệp. Như vậy, đã có 46% học sinh trong trường tham gia kỳ thi với mục đích tốt nghiệp THPT. Đồng thời, vào năm 2019, trường cũng có 153 TS đăng ký thi để xét tốt nghiệp.
Chỉ tính riêng tỉnh Tây Ninh đã có 989/8.566 TS không sử dụng kết quả để xét tuyển ĐH, chiếm tỷ lệ 11.5%. Bên cạnh đó, tại một số địa phương khác, hiện tượng tỷ lệ TS dự thi theo hình thức này cũng ở mức không hề thấp. Điển hình, Lai Châu trên 70%, các địa phương khác khoảng 40 – 50%.
Tăng mạnh chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển học bạ
Theo số liệu Bộ GD-ĐT báo cáo trong cuộc họp với Phó thủ tướng Vũ Đức Đam về rà soát công tác chuẩn bị tổ chức thi tốt nghiệp THPT vào ngày 17.6, năm 2020, tổng chỉ tiêu xét tuyển ĐH tăng thêm khoảng 10% so với năm trước (khoảng trên 500.000 chỉ tiêu). Tuy nhiên, ngoại trừ các trường ĐH tốp trên (chiếm chưa tới 10%) sử dụng chủ yếu phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT, hầu hết các trường còn lại đều tăng mạnh chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển học bạ.
Có thể nói, năm 2020 là năm đánh dấu số lượng chỉ tiêu cho xét tuyển theo phương thức học bạ nhiều bậc nhất.
Điển hình, trường ĐH Công nghiệp TP.HCM đã dành tối đa 30% tổng chỉ tiêu cơ sở tại TP.HCM cho xét tuyển học bạ, tương đương khoảng 2.400 chỉ tiêu. Ngoài ra, Trường ĐH Mở TP.HCM dành tới 70% chỉ tiêu, tương đương trên 2.800 TS cho phương thức xét này. Riêng Trường ĐH Kinh tế TP.HCM năm nay lần đầu tiên xét tuyển dựa vào quá trình học tập THPT theo tổ hợp môn với 20 – 30% chỉ tiêu…
Năm 2020 là năm đầu tiên ĐH Kinh Tế TP.HCM có 20-30% chỉ tiêu dựa theo kết quả của quá trình học tại THPT
Xu hướng tăng học phí đã tác động đến lựa chọn của thí sinh?
Giải thích cho những con số trên, đã có rất nhiều góc nhìn khác nhau được đề ra bởi các chuyên gia. Hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Du (TP.HCM), ông Huỳnh Thanh Phú cho biết có 3 nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, đó là: Dịch bệnh COVID-19 đã ảnh hưởng đến đời sống kinh tế và việc học tập của TS; TS có sự cân nhắc trước xu hướng các trường ĐH tăng học phí; Có sự tác động trong hướng nghiệp và phân luồng người học.
Ông giải thích: “Hoàn thành chương trình THPT, thay vì thi tuyển vào ĐH thì dừng lại để chọn ngã rẽ học nghề hoặc đi làm ngay đang trở thành nhu cầu có thật của một bộ phận người học trong bối cảnh hiện nay”.
Theo ông, nếu đúng như nhận định trên là có sự thay đổi trong nhận thức người học sau bậc THPT, thì cần có sự đầu tư cơ sở hạ tầng đủ mạnh ở bậc trung cấp, cao đẳng nghề để khi tốt nghiệp lực lượng lao động này đủ lành nghề để đáp ứng thị trường lao động.
Song song đó, Trưởng phòng Khảo thí – Công nghệ của Sở GD&ĐT tỉnh Tây Ninh, ông Nguyễn Hữu Tài đã đưa ra 2 nguyên nhân cơ bản sau những dữ liệu này. Cụ thể, theo ông, không phải tất vả số TS trên đều dừng lại ở việc xét tốt nghiệp và không học tiếp ĐH. Trong năm 2020, các trường ĐH đã mở rộng nhiều phương thức xét tuyển, trong đó chỉ tiêu cho phương thức xét tuyển dựa vào kết quả học tập THPT đang ở mức cao, kể cả những trường công lập lớn. Có thể thấy, TS không cần bắt buộc cạnh tranh trong kỳ thi tuyển sinh 2020. Thứ hai, xu hướng tăng học phí khi thực hiện tự chủ ĐH có tác động đến lựa chọn học ĐH của các học sinh nghèo.